Korzyści z przyznania renty szkoleniowej przez ZUS

Jednym ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego jest renta szkoleniowa. Pojawiła się ona w systemie zabezpieczenia społecznego z początkiem września 1997 r. Pobieranie należności wypłacanej przez organ rentowy to nie wszystko. Ideą renty szkoleniowej jest przekwalifikowanie osoby uprawnionej. Zdobycie nowych kwalifikacji może okazać się pomocnym w znalezieniu pracy. Świadczenie można pobierać maksymalnie przez 3 lata.

Kiedy renta szkoleniowa jest przyznawana?

Wydawać by się mogło, iż o rentę szkoleniową może ubiegać się sam zainteresowany składając stosowny wniosek. Tak jednak nie jest. Ten rodzaj świadczenia przyznawany jest osobie spełniającej warunki do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, w stosunku do której orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie.

Jak więc wynika, rentę szkoleniową otrzymuje osoba występująca o rentę spowodowaną niezdolnością do pracy, wobec której zapadło orzeczenie o wskazanej wcześniej treści.

Jak podaje ZUS na swojej stronie internetowej www.zus.pl, bardzo ważnym dla wydania orzeczenia o celowości przekwalifikowania zawodowego jest przeprowadzenie bezpośredniego badania i ocena, czy rozpoznane u osoby badanej schorzenia naruszają sprawność organizmu w stopniu powodującym niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie. Badający zainteresowanego lekarz orzecznik albo komisja lekarska w II instancji, wydaje opinię lekarską dla celów przekwalifikowania zawodowego. Ponadto w sytuacji ustalenia, że istnieją przesłanki do przekwalifikowania zawodowego, badający - przed wydaniem orzeczenia - musi uzyskać opinię konsultanta psychologa w sprawie zdolności do takiego przekwalifikowania.

Po wydaniu orzeczenia o celowości przekwalifikowania zawodowego i spełnieniu przesłanek do renty z tytułu niezdolności do pracy, osobie zainteresowanej przyznawana jest renta szkoleniowa na 6 miesięcy. Rentę przyznaje się od dnia spełnienia warunków do jej nabycia, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

Sporządzona przez lekarza orzecznika albo komisję lekarską opinia wraz z opinią konsultanta psychologa i zawiadomieniem o przyznaniu renty szkoleniowej przekazywana jest do urzędu pracy. Jego zadaniem jest znalezienie odpowiedniego kursu przygotowującego ubezpieczonego do nowego zawodu.

Okres pobierania renty

Podstawowy okres 6 miesięcy, na który renta zostaje przyznana, ulega wydłużeniu na czas niezbędny do przekwalifikowania zawodowego, nie dłużej jednak niż o 30 miesięcy. Łącznie renta szkoleniowa może więc być pobierana przez 36 miesięcy. Osoba uprawniona w tym okresie może zdobyć nowe kwalifikacje, które umożliwią jej podjęcie pracy. Ustawodawca ograniczając okres, na który świadczenie może zostać przyznane, uznał, że jest on wystarczającym do osiągnięcia zamierzonego celu.

Pobieranie renty szkoleniowej ma ułatwić powrót na rynek pracy. Nie jest to proste zadanie nawet dla osób, które przez niedługi czas pobierały rentę.

Warto wskazać, iż nie można wydać orzeczenia o celowości przekwalifikowania zawodowego w stosunku do osoby ubiegającej się o rentę inwalidy wojskowego albo wojennego oraz o rentę socjalną.

Inaczej sytuacja wygląda w przypadku domagających się renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową lub wypadkiem przy pracy. Katalog świadczeń dla takich osób zawiera również rentę szkoleniową. Może być ona przyznana ubezpieczonemu, w stosunku do którego orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.

Jak wcześniej wspomniano, okres pobierania renty szkoleniowej może ulec wydłużeniu. Ustawodawca dopuścił również możliwość jego skrócenia. W obu przypadkach następuje to na podstawie wniosku starosty.

Okres 6 miesięcy może ulec skróceniu, jeśli przed upływem tego okresu starosta zawiadomi organ rentowy:

o braku możliwości przekwalifikowania do innego zawodu lub
o tym, że osoba zainteresowana nie poddaje się przekwalifikowaniu zawodowemu.

Co ważne, renta szkoleniowa nie przysługuje w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego oraz służby. Nie ma przy tym znaczenia wysokość osiąganego przychodu. W przypadku więc zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej albo prowadzenia pozarolniczej działalności następuje wstrzymanie wypłaty renty szkoleniowej.

Wysokość renty

Kolejnym argumentem motywującym ubezpieczonych do pobierania renty szkoleniowej może się okazać jej wysokość.

Renta szkoleniowa wynosi 75% podstawy jej wymiaru i nie może być niższa od najniższej renty dla osoby częściowo niezdolnej do pracy.

Trudno wskazać, w ilu przypadkach świadczenie osiąga wyłącznie pułap najniższej renty dla osoby częściowo niezdolnej do pracy. Jego wyliczenie w oparciu o zastosowaną 75% gwarancję indywidualnej podstawy wymiaru zazwyczaj jest bowiem korzystniejsze.

Podkreślić należy, iż dla osoby ubiegającej się o rentę z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego, ustawodawca był jeszcze hojniejszy, gwarantując iż jej wysokość nie może być niższa niż 100% podstawy jej wymiaru.

Prawo do renty szkoleniowej ustaje:

z upływem 6 miesięcy, jeżeli starosta nie wystąpi z wnioskiem o przedłużenie tego okresu,
od dnia otrzymania zawiadomienia starosty o braku możliwości przekwalifikowania do innego zawodu, także wówczas, gdy zawiadomienie to organ rentowy otrzymał przed upływem 6 miesięcy,
z upływem okresu, na jaki świadczenie przyznano na wniosek starosty,
od dnia otrzymania zawiadomienia starosty o tym, że osoba zainteresowana przed upływem 6 miesięcy lub w okresie, na jaki świadczenie przyznano na wniosek starosty, nie poddaje się przekwalifikowaniu zawodowemu.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.)

Ustawa z dnia 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r. nr 167, poz. 1322 ze zm.)