Szersze grono osób uprawnionych do świadczenia przedemerytalnego

Niektóre osoby, ze względu na różne okoliczności wyłączone z rynku pracy, mogą - po spełnieniu określonych warunków - uzyskać prawo do świadczenia przedemerytalnego. Jest ono wypłacane do czasu osiągnięcia wieku emerytalnego. Począwszy od tego roku świadczenie to może być przyznane również opiekunom osób niepełnosprawnych, którzy w związku ze śmiercią swoich podopiecznych stracili prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego albo zasiłku dla opiekuna.

Z prawa do świadczenia przedemerytalnego mogą korzystać osoby:

z którymi rozwiązano stosunek pracy lub stosunek służbowy:

z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy albo
z przyczyn dotyczących zakładu pracy,

prowadzące pozarolniczą działalność po ogłoszeniu upadłości tej działalności,
którym ustało prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy,

o ile spełniają warunki określone odpowiednio w art. 2 ust. 1 pkt 1-4 oraz 5-6 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych.

Nowa grupa uprawnionych

Począwszy od 1 stycznia 2017 r. świadczenie przedemerytalne może być przyznane również osobie, która spełnia łącznie następujące warunki:

zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego albo zasiłku dla opiekuna, o których mowa odpowiednio w ustawie o świadczeniach rodzinnych i ustawie o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, pobieranych nieprzerwanie przez okres co najmniej 365 dni,
utrata prawa do wymienionych świadczeń była spowodowana śmiercią osoby, nad którą opieka była sprawowana,
do dnia, w którym ustało prawo do wymienionych świadczeń:

ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta i 60 lat - mężczyzna oraz
osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Stanowi o tym pkt 4a dodany do art. 2 ust. 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, na mocy ustawy z dnia 6 października 2016 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz ustawy o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. poz. 1940), zwanej dalej ustawą nowelizującą.

Wyłącznie dla bezrobotnych

Każda z wymienionych wcześniej osób (w tym były opiekun osoby niepełnosprawnej) oprócz zindywidualizowanych kryteriów musi również spełnić kryteria ogólne, określone w art. 2 ust. 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, przewidziane dla wszystkich ubiegających się o świadczenie przedemerytalne, a związane z posiadaniem statusu osoby bezrobotnej z prawem do zasiłku.

Warto przypomnieć, iż ustawa nowelizująca również z początkiem bieżącego roku wprowadziła możliwość skorzystania z zasiłku dla bezrobotnych przez osoby, które pobierały świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna przez co najmniej 365 dni przypadających w okresie 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień rejestracji w urzędzie pracy jako bezrobotny, jeżeli utrata prawa do tych świadczeń była spowodowana śmiercią osoby, nad którą opieka była sprawowana.

Otóż świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie spełniającej warunki zindywidualizowane, określone w art. 2 ust. 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna,
w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych,
złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Przy czym w szczególnie uzasadnionych przypadkach ZUS, na wniosek osoby zainteresowanej, może przywrócić termin złożenia wniosku o świadczenie przedemerytalne.

Świadczenie na wniosek

Prawo do świadczenia przedemerytalnego ustalane jest na wniosek osoby zainteresowanej, od następnego dnia po dniu złożenia do ZUS wniosku wraz z dowodami uzasadniającymi prawo do tego świadczenia. W przypadku byłego opiekuna zmarłej osoby niepełnosprawnej, oprócz dowodów uzasadniających prawo do świadczenia przedemerytalnego, w tym decyzji o utracie prawa do zasiłku dla bezrobotnych lub informacji o upływie 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych oraz dowodów wymaganych do ustalenia prawa do emerytury i jej wysokości, wymagane jest zaświadczenie właściwego organu potwierdzające:

-	nieprzerwane pobieranie przez okres co najmniej 365 dni świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego albo zasiłku dla opiekuna,
-	utratę prawa do wypłacanego świadczenia z powodu śmierci osoby, nad którą opieka była sprawowana, a także
-	datę ustania prawa do wypłacanego świadczenia.