Informacja do ZUS o dodatkowych przychodach osób na świadczeniu przedemerytalnym

Aktywność zawodowa osób na świadczeniu przedemerytalnym obliguje samych świadczeniobiorców, jak i płatników składek, do przekazywania do ZUS stosownych informacji na temat wysokości uzyskiwanych z tego tytułu przychodów. Informacje przekazywane na bieżąco stanowią podstawę do wypłaty świadczeń w pełnej lub zmniejszonej wysokości albo ich zawieszenia. Natomiast po upływie roku rozliczeniowego następuje ostateczne rozliczenie wypłaconych wcześniej/zawieszonych świadczeń.

Wysokość świadczenia

Świadczenie przedemerytalne przyznawane jest w kwocie ryczałtowej, z tym że dla osób, które uzyskały prawo do tego świadczenia po ustaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, nie może ono być wyższe niż ostatnio otrzymywana renta. Stanowi o tym art. 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Jednocześnie przepis ten gwarantuje coroczną podwyżkę świadczenia przedemerytalnego, za sprawą waloryzacji przeprowadzanej na zasadach i w terminach przewidzianych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2017 r. poz. 1383 ze zm.), zwanej dalej ustawą emerytalną, a więc z dniem 1 marca każdego roku. W jej wyniku od 1 marca 2018 r. kwota ryczałtowa świadczenia przedemerytalnego wynosi 1.070,99 zł.

Zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia

Świadczenie przedemerytalne może jednak ulec zawieszeniu lub też stosownemu zmniejszeniu, na zasadach określonych w art. 5 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, w przypadku osiągania dodatkowego przychodu. Przy czym chodzi tu o przychód w rozumieniu art. 104 ustawy emerytalnej.

Jeżeli kwota przychodu przekracza miesięcznie:

kwotę 70% przeciętnego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do celów emerytalnych, zwaną dalej graniczną kwotą przychodu - świadczenie przedemerytalne ulega zawieszeniu,
kwotę 25% wspomnianego wyżej przeciętnego wynagrodzenia, zwaną dalej dopuszczalną kwotą przychodu, nie przekracza jednak granicznej kwoty przychodu - świadczenie przedemerytalne ulega zmniejszeniu o kwotę tego przekroczenia, z zachowaniem określonej przez ustawodawcę tzw. gwarantowanej kwoty świadczenia, która po tegorocznej waloryzacji wynosi 535,50 zł.

Przy ustalaniu limitów przychodu stosuje się zaokrąglenie do pełnych 10 groszy w górę.

Co istotne, przychód uważa się za osiągnięty w miesiącu, w którym został wypłacony. Przy jego ustalaniu nie uwzględnia się kwot przychodu należnych za okres przed dniem, od którego ustalono prawo do świadczenia przedemerytalnego.

Graniczne i dopuszczalne kwoty przychodu dostępne są w serwisie www.wskazniki.gofin.pl.

Obowiązek informacyjny

Aby ZUS, stosownie do wysokości osiąganego przez świadczeniobiorcę przychodu, mógł na bieżąco:

wypłacać świadczenie w pełnej należnej wysokości lub
zmniejszać wysokość świadczenia albo
zawiesić świadczenie,

osoba pobierająca świadczenie przedemerytalne zobowiązana jest niezwłocznie powiadomić organ rentowy o osiąganiu przychodu oraz o wysokości tego przychodu.

Obowiązek przekazania organowi rentowemu wskazanych informacji spoczywa też odpowiednio na pracodawcy i zleceniodawcy lub innym płatniku składek, a w przypadku osoby pełniącej służbę - na właściwej jednostce organizacyjnej.

Rozliczenie po zakończeniu roku rozliczeniowego

Ostateczne rozliczenie przychodu następuje jednak po zakończeniu roku rozliczeniowego, w przypadku osób uprawnionych do świadczenia przedemerytalnego ustalonego od dnia 1 marca każdego roku do ostatniego dnia lutego następnego roku.

Rozliczenie to dokonywane jest w formie rozliczenia rocznego lub miesięcznego, w zależności od tego, która z tych form jest dla świadczeniobiorcy korzystniejsza.

Dlatego też osoba pobierająca świadczenie przedemerytalne oraz odpowiednio jej pracodawca, zleceniodawca lub inny płatnik składek, albo właściwa jednostka organizacyjna, zobowiązani są do powiadomienia organu rentowego, w terminie do dnia 31 maja następnego roku, o wysokości przychodu uzyskanego w minionym roku rozliczeniowym, z uwzględnieniem przychodów uzyskanych w kolejnych miesiącach tego roku.

Wymagane jest ono nawet wówczas, gdy we wskazanym okresie przychód świadczeniobiorcy nie powodował ani zawieszenia, ani zmniejszenia wysokości pobieranego świadczenia.

Termin na złożenie powiadomienia o przychodach uzyskanych w okresie od 1 marca 2017 r. do 28 lutego 2018 r., powinien upłynąć z dniem 31 maja 2018 r. Ponieważ jednak w tym dniu przypada święto Bożego Ciała, termin ten upłynie z następnym dniem roboczym, tj. z dniem 1 czerwca 2018 r.

Wcześniejsze rozliczenie na wniosek

Choć z założenia rozliczenie przychodu następuje po zakończeniu roku rozliczeniowego, to jednak, jak wskazuje ZUS na swojej stronie internetowej www.zus.pl, na wniosek osoby uprawnionej możliwe jest przeprowadzenie rozliczenia przed upływem roku rozliczeniowego.

Jest ono dopuszczalne w przypadku gdy:

prawo do świadczenia ustało wskutek ukończenia wieku emerytalnego, nabycia prawa do emerytury, nabycia nieruchomości rolnej lub na wniosek uprawnionego, a także gdy
prawo to zostało zawieszone wskutek przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty inwalidzkiej albo podjęcia wypłaty renty strukturalnej lub świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznej.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 30.04.2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2148)