Gazeta Podatkowa nr 19 (1060) z dnia 6.03.2014

Zmiana limitów zarobkowych dla osób na świadczeniu przedemerytalnym

Osoby uprawnione do świadczenia przedemerytalnego, podobnie jak emeryci i renciści, mogą uzyskiwać dodatkowe przychody. I tutaj jednak ustawodawca przewidział pewne limity, przekroczenie których skutkuje zmniejszeniem wysokości świadczenia, a nawet jego zawieszeniem. Stanowią one odpowiedni procent przeciętnego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji, ogłoszonego przez Prezesa GUS do celów emerytalnych. Ta tzw. graniczna i dopuszczalna kwota przychodu zmienia się raz w roku, właśnie z dniem 1 marca.

Praca na świadczeniu

Świadczenie przedemerytalne przyznawane jest osobom, które zakończyły swą aktywność zawodową z przyczyn określonych w art. 2 ust. 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych (np. w związku z likwidacją pracodawcy lub stanowiska pracy albo ogłoszeniem upadłości prowadzonej działalności pozarolniczej) i jednocześnie spełniają warunki ustalone dla uzyskania tego rodzaju świadczenia. Chodzi tu o ukończenie określonego wieku i/lub legitymowanie się wymaganym stażem pracy, a także posiadanie przez wskazany okres statusu osoby bezrobotnej z prawem do zasiłku.

Mimo iż kryteria warunkujące prawo do świadczenia przedemerytalnego ewidentnie związane są z brakiem możliwości zatrudnienia, nic nie stoi na przeszkodzie, aby osoba już uprawniona do tego świadczenia podjęła pracę zarobkową. Jedynym ograniczeniem w tym zakresie jest wysokość uzyskiwanych z tego tytułu przychodów.

Ustalone progi zarobkowe

Limity przychodów dla osób uprawnionych do świadczenia przedemerytalnego zostały ustalone na poziomie:

• tzw. dopuszczalna kwota przychodu - 25% przeciętnego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do celów emerytalnych,
   
• tzw. graniczna kwota przychodu - 70% wynagrodzenia jak wyżej.

Kwoty te obowiązują w danym roku rozliczeniowym obejmującym okres od 1 marca każdego roku do ostatniego dnia lutego następnego roku kalendarzowego. Dla roku rozliczeniowego, który rozpoczął się z dniem 1 marca 2014 r., dopuszczalna i graniczna kwota przychodu została ustalona w oparciu o przeciętne wynagrodzenie z 2013 r. (patrz tabela). Ponieważ nastąpił jego wzrost w stosunku do 2012 r., oznacza to dla osób uprawnionych do świadczenia przedemerytalnego możliwość zwiększenia uzyskiwanych przychodów bez określonych konsekwencji dla pobieranego świadczenia.

Zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia

Jeżeli przychód uzyskany przez świadczeniobiorcę będzie wyższy od dopuszczalnej kwoty przychodu, jednak nie przekroczy granicznej kwoty przychodu, świadczenie przedemerytalne ulega stosownemu zmniejszeniu. Polega ono na zmniejszeniu kwoty świadczenia o wartość odpowiadającą kwocie tego przekroczenia. Przy czym w przypadku gdy w wyniku tego zmniejszenia kwota świadczenia przedemerytalnego okazałaby się niższa od tzw. gwarantowanej kwoty świadczenia, wypłacana jest kwota gwarantowana. Jej wysokość została określona w art. 5 ust. 4 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych i podlega waloryzacji na zasadach i w terminach przewidzianych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS, zwanej ustawą emerytalną, a więc zmienia się co roku również z dniem 1 marca (patrz tabela).

Jeśli natomiast kwota przychodu uzyskana przez świadczeniobiorcę przekracza graniczną kwotę przychodu, świadczenie przedemerytalne ulega zawieszeniu.

Jakie przychody?

Dla celów zawieszalności lub zmniejszenia wysokości świadczenia przedemerytalnego brany jest pod uwagę przychód, o którym mowa w art. 104 ustawy emerytalnej. Chodzi tu zatem o przychód z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, a więc z tytułu:

• zatrudnienia,
   
• służby,
   
• innej pracy zarobkowej albo
   
• prowadzenia pozarolniczej działalności,

w tym wykonywanych za granicą, oraz z tytułu

• służby pełnionej w tzw. służbach mundurowych, wymienionej w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 6 ustawy emerytalnej, tj. np. w Wojsku Polskim, Policji lub Państwowej Straży Pożarnej.

Przychód uważa się za osiągnięty w miesiącu, w którym został wypłacony.

Co istotne, przy ustalaniu przychodu dla celów zawieszenia lub zmniejszenia wysokości świadczenia przedemerytalnego nie uwzględnia się kwot przychodu należnych za okres przed dniem, od którego ustalono prawo do tego świadczenia.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 30.04.2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 170)

Ustawa z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.)