Gazeta Podatkowa nr 86 (1336) z dnia 27.10.2016

Obliczenie emerytury znową kwotą bazową po 30 miesiącach pracy

Na emeryturę przeszłam w wieku 55 lat. Mam ją ustaloną wg stażu pracy oraz kwoty bazowej. W trakcie pobierania emerytury cały czas pracuję (nadal) i przeliczam ją co roku doliczając kolejny rok stażu pracy. Obecnie mam ukończone 67 lat. Czy mogę się ubiegać w ZUS o przeliczenie emerytury z nową kwotą bazową? Nadmienię, że pomiędzy 55. a 60. rokiem życia przepracowałam pełne 30 miesięcy. (pytanie z dyskusji na www.forum.gofin.pl nr 1038693)

Ustalanie wysokości emerytury z uwzględnieniem tzw. części socjalnej, wynoszącej 24% kwoty bazowej, dotyczy emerytur obliczanych na starych zasadach. Wysokość tych emerytur ustalana jest z uwzględnieniem części socjalnej oraz części stażowej, zależnej od wymiaru udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych oraz podstawy wymiaru.

Podleganie ubezpieczeniom społecznym po przyznaniu emerytury wcześniejszej przez 30 miesięcy nie stanowi podstawy do przeliczenia tego świadczenia. Ma ono natomiast znaczenie przy obliczaniu wysokości kolejnej emerytury (ustalanej na starych zasadach), przysługującej z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego, dla osoby już uprawnionej do emerytury wcześniejszej według starych zasad. W przypadku bowiem przepracowania takiego okresu część socjalna emerytury powszechnej obliczana jest od kwoty bazowej obowiązującej w dacie nabycia prawa do tego świadczenia. Tak wynika z art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2016 r. poz. 887), zwanej ustawą emerytalną.

Kalkulator wieku emerytalnego dostępny jest w serwisie www.kalkulatory.gofin.pl.

W myśl art. 21 ust. 2 pkt 1 ustawy emerytalnej, podstawę wymiaru emerytury dla osoby, która wcześniej miała już ustalone prawo np. do emerytury wcześniejszej, stanowi podstawa wymiaru przyznanego wcześniej świadczenia emerytalnego - w wysokości uwzględniającej rewaloryzację oraz wszystkie kolejne waloryzacje przeprowadzane w okresie przypadającym po ustaleniu wcześniejszej emerytury do terminu przyznania kolejnej emerytury, np. z tytułu ukończenia powszechnego wieku. Tak więc w przypadku pobierania omawianej wcześniejszej emerytury i nabycia uprawnień do emerytury w związku z ukończeniem powszechnego wieku emerytalnego, ustawodawca nie przewidział możliwości ustalenia podstawy wymiaru z innego okresu w oparciu o nowe zarobki. Z uwagi jednak na podleganie ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym po przyznaniu wcześniejszej emerytury przez okres co najmniej 30 miesięcy, ubezpieczeni mogą liczyć na ustalenie wysokości nowego świadczenia w korzystniejszy sposób (art. 53 ust. 4 ustawy emerytalnej).

Co ważne, z możliwości ustalenia emerytury według starych zasad mogli/mogą skorzystać ubezpieczeni urodzeni:

• przed 1949 r.,
   
• po 1948 r. spełniający warunki do obliczenia emerytury na mieszanych zasadach.

Z informacji podanych przez zainteresowaną trudno ocenić, jakie świadczenie obecnie pobiera (emeryturę wcześniejszą ustaloną według starych zasad czy emeryturę powszechną ustaloną według starych, mieszanych albo nowych zasad) oraz rok jej urodzenia. Wskazanie, że przelicza świadczenie co roku sugeruje, że pobierana emerytura obliczona została według nowych albo mieszanych zasad.

Z kolei pobieranie emerytury wcześniejszej wykluczałoby ustalenie emerytury na mieszanych zasadach. Podając, że ma ukończone 67 lat, równie dobrze może być osobą urodzoną jeszcze w 1948 r., jak i w 1949 r.

Pewne jest, że pytająca nie może ubiegać się o przeliczenie emerytury z nową kwotą bazową, bowiem ustawodawca nie przewidział takiej możliwości. Gdyby jednak była ona osobą urodzoną po 1948 r. i miała prawo do emerytury mieszanej albo urodziła się przed 1949 r. i miała prawo do starej emerytury, to w związku z przepracowaniem 30 miesięcy po przyznaniu emerytury wcześniejszej, część socjalna przysługującej jej emerytury powszechnej w myśl starych zasad powinna być obliczona od kwoty bazowej obowiązującej w dacie nabycia uprawnień do tego świadczenia.