Odprawa emerytalna i emerytura dla pracownika tymczasowego

Jestem zatrudniona jako pracownik tymczasowy przez agencję pracy tymczasowej na podstawie umowy o pracę. Za kilka miesięcy osiągnę powszechny wiek emerytalny i zamierzam przejść na emeryturę.

1) Czy będąc pracownikiem tymczasowym nabędę prawo do odprawy emerytalnej?

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 360 ze zm.) stanowi, że agencja pracy tymczasowej zatrudnia pracowników tymczasowych na podstawie umowy o pracę na czas określony. Od 1 czerwca 2017 r. do art. 7 dodano ust. 2, który jednoznacznie stanowi, że agencja pracy tymczasowej może kierować osoby niebędące pracownikami takiej agencji do wykonywania pracy tymczasowej na podstawie umowy prawa cywilnego. Jednak nowelizacja tej ustawy obowiązująca od 1 czerwca 2017 r. nie zmieniła nic w zakresie prawa do odprawy emerytalno-rentowej pracowników tymczasowych.

Przepisy powołanej ustawy nie zawierają odrębnych uregulowań dla pracowników tymczasowych w zakresie odprawy emerytalno-rentowej. Na mocy art. 6 tej ustawy wyłączają tylko stosowanie do nich regulacji ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2016 r. poz. 1474). Oznacza to, że pracownikom tymczasowym nie przysługuje odprawa w razie rozwiązania umowy na mocy ustawy o zwolnieniach grupowych.

Ponadto ustawa o pracownikach tymczasowych stanowi, że w zakresie nieuregulowanym odmiennie przepisami ustawy i przepisami odrębnymi, do agencji pracy tymczasowej, pracownika tymczasowego i pracodawcy użytkownika stosuje się przepisy prawa pracy dotyczące odpowiednio pracodawcy i pracownika (art. 5 tej ustawy).

Zatem do pracowników tymczasowych będzie miał zastosowanie art. 92¹ K.p. dotyczący odprawy emerytalno-rentowej. Obejmuje on przy tym wyłącznie pracowników tymczasowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Płatnikiem takiej odprawy dla pracownika tymczasowego będzie agencja pracy tymczasowej. Jednak, aby pracownik tymczasowy nabył prawo do odprawy emerytalnej (rentowej) konieczne jest spełnienie wymogów formalnych określonych w art. 92¹ K.p., do których należą:

spełnienie warunków uprawniających do emerytury,
ustanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę,
nieotrzymanie wcześniej odprawy emerytalno -rentowej.

Reasumując pracownikowi tymczasowemu przechodzącemu na emeryturę przysługuje odprawa na warunkach określonych w Kodeksie pracy.

Odprawę tę oblicza się zgodnie z zasadami obowiązującymi przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Tak stanowi § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. z 2017 r. poz. 927).

2) Czy, aby otrzymać emeryturę muszę rozwiązać umowę z agencją pracy tymczasowej?

TAK, jeśli Czytelniczka oczekuje, że organ rentowy przyznając jej emeryturę nie zawiesi do niej prawa tylko podejmie jej wypłatę. Prawo do emerytury ulega bowiem zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego. Tak stanowi art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.), zwanej ustawą emerytalną.

Wskazaną normę prawną stosuje się do pracowników, bez żadnych wyjątków. Bez znaczenia przy tym pozostaje, że praca świadczona jest w oparciu o umowę zawartą z agencją pracy tymczasowej.

Jeśli Czytelniczka będzie kontynuowała zatrudnienie bez rozwiązania stosunku pracy, to ZUS ustalając prawo do tej emerytury, dokona jednoczesnego jego zawieszenia. Będzie ono trwało do czasu rozwiązania stosunku pracy i przedłożenia w ZUS, np. świadectwa pracy potwierdzającego ustanie stosunku pracy. Organ rentowy podejmuje wypłatę emerytury od miesiąca, w którym nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym został przedłożony dokument potwierdzający ustanie zatrudnienia (patrz ramka).

Zakładając, że Czytelniczka powszechny wiek emerytalny osiągnie w sierpniu br. i rozwiąże stosunek pracy najpóźniej z dniem 30 sierpnia 2017 r., to wypłata emerytury zostanie podjęta od dnia jej przyznania, pod warunkiem, że najpóźniej 31 sierpnia 2017 r. przedłoży w ZUS dokument potwierdzający ustanie stosunku pracy (przykład).

Podjęcie wypłaty emerytury zawieszonej z powodu kontynuowania przez emeryta bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed nabyciem tego prawa, następuje od:

•	pierwszego dnia następnego miesiąca, jeśli ubezpieczony rozwiąże stosunek pracy z ostatnim dniem miesiąca,
•	miesiąca, w którym ubezpieczony rozwiąże stosunek pracy - jeśli nie będzie to ostatni dzień tego miesiąca,

jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym ubezpieczony złoży wniosek o podjęcie wypłaty emerytury wraz z dokumentem potwierdzającym rozwiązanie stosunku pracy.

Przykład

Pracownicy urodzonej 13 marca 1956 r. organ rentowy przyznał prawo do emerytury powszechnej z dniem 13 kwietnia 2017 r. Ponieważ pozostawała ona w zatrudnieniu, to prawo do świadczenia zostało zawieszone. Pracownica rozwiązała stosunek pracy z dniem 30 maja 2017 r., ale świadectwo pracy wraz z wnioskiem o podjęcie wypłaty emerytury dostarczyła do ZUS w dniu 1 czerwca 2017 r. Organ rentowy podjął wypłatę świadczenia od 1 czerwca 2017 r., tj. od miesiąca, w którym złożyła ona wniosek. Gdyby pracownica najpóźniej do 31 maja 2017 r. złożyła w ZUS wniosek o podjęcie wypłaty emerytury wraz ze świadectwem pracy, to ZUS podjąłby wypłatę emerytury od 1 maja 2017 r. Gdyby natomiast rozwiązała stosunek pracy najpóźniej z dniem 29 kwietnia br., a do 30 kwietnia br. dostarczyła organowi rentowemu stosowne dokumenty (za pośrednictwem poczty), to ZUS podjąłby wypłatę emerytury od osiągnięcia wieku emerytalnego, a więc od 13 kwietnia 2017 r.