Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 18 (468) z dnia 10.09.2018

Czy okresowa emerytura kapitałowa może być wypłacana z innym świadczeniem?

Pracownica ukończyła wiek emerytalny i złożyła wniosek o emeryturę. Okazało się jednak, że jej świadczenie jest niższe od renty rodzinnej pobieranej po zmarłym mężu, a tym samym ZUS nadal wypłaca rentę. Czy obok renty rodzinnej ma prawo do emerytury kapitałowej?

Tak, okresowa emerytura kapitałowa może być wypłacana z innym świadczeniem, pod warunkiem że osoba zainteresowana ma ustalone prawo do emerytury powszechnej.

Przypominamy, że zgodnie z przepisami ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 926), dalej ustawy, członkom otwartego funduszu emerytalnego przysługuje okresowa emerytura kapitałowa. Jest to świadczenie finansowane ze środków zapisanych na subkoncie w ZUS, również tych zgromadzonych w otwartym funduszu emerytalnym i przeniesionych na subkonto.

Członek otwartego funduszu emerytalnego nabywa prawo do okresowej emerytury kapitałowej, jeżeli ukończył 60 lat oraz kwota środków zewidencjonowanych na subkoncie, ustalona na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zostanie przyznana emerytura, jest równa lub wyższa od dwudziestokrotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego (od 1 marca 2018 r. jest to kwota 4.316,80 zł).

Emerytura kapitałowa przysługuje osobom mającym ustalone prawo do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (także, jeśli w jej miejsce pobierają rentę z tytułu niezdolności do pracy lub rentę rodzinną).

Prawo do emerytury kapitałowej i jej wysokość ustala ZUS, w drodze decyzji, na podstawie wniosku o ustalenie prawa do emerytury złożonego przez członka otwartego funduszu emerytalnego (art. 12 ustawy). Wysokość okresowej emerytury kapitałowej ustalana jest jako iloraz kwoty środków, z uwzględnieniem ich waloryzacji, zewidencjonowanych ma subkoncie, ustalonych na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano prawo do świadczenia, i średniego dalszego trwania życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego (art. 24 ustawy).

W maju 2018 r. z wnioskiem o emeryturę z FUS wystąpiła 60-letnia kobieta. ZUS przyznał prawo do emerytury powszechnej oraz okresowej emerytury kapitałowej od 15 maja 2018 r. tj. od ukończenia powszechnego wieku emerytalnego. Wysokość emerytury z FUS została ustalona w kwocie 1.725,80 zł, a okresowa emerytura kapitałowa - 147,54 zł.

Kwota okresowej emerytury kapitałowej została ustalona w następujący sposób: 38.684,73 zł (kwota środków z subkonta do 30 kwietnia 2018 r.) : 262,20 m-cy (średnie dalsze trwanie życia dla kobiety w wieku 60 lat).

Osobom, które nabyły prawo do emerytury powszechnej oraz okresowej emerytury kapitałowej świadczenia te jednocześnie wypłaca ZUS. W przypadku, gdy osoba uprawniona do tych emerytur nabędzie prawo do kolejnego świadczenia emerytalno-rentowego, wówczas wypłata okresowej emerytury kapitałowej może być realizowana wraz z tym świadczeniem, jeżeli jest to korzystniejsze finansowo dla osoby zainteresowanej.

Kobieta, o której mowa w poprzednim przykładzie, od 2015 r. pobiera rentę rodzinną po zmarłym mężu. Renta od 1 marca 2018 r. wynosi 1.855,70 zł. Prawo do wypłaty okresowej emerytury kapitałowej zostało przyznane do 14 maja 2023 r. W związku z tym, że kwota emerytury jest świadczeniem mniej korzystnym (wynosi 1.725,80 zł), ZUS nadal wypłaca rentę rodzinną w kwocie 1.855,70 zł oraz okresową emeryturę kapitałową w wysokości 147,54 zł.

Prawo do okresowej emerytury kapitałowej wygasa:

• z chwilą śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego,
   
• z dniem poprzedzającym dzień, w którym członek otwartego funduszu emerytalnego ukończył 65. rok życia,
   
• w przypadku wyczerpania środków zewidencjonowanych na subkoncie (art. 9 ustawy).

W razie złożenia wniosku o emeryturę po raz pierwszy po ukończeniu 65 lat prawo do okresowej emerytury kapitałowej nie jest ustalane. Środki zewidencjonowane na subkoncie uwzględnia się przy ustalaniu wysokości emerytury powszechnej.